Vijf jaar dagvlinders monitoren op idylle in de Goudse Hout

In de Goudse Hout is in september 2019 de vlinderidylle aangelegd. De toenmalige wethouder heeft toen ook samen met de boswachters en vrijwilligers het geplagde stuk ingezaaid. De Vlinderstichting financierde de aanleg en is blijvend geïnteresseerd in de ontwikkeling van de aantallen en soorten vlinders op zo’n nieuw aangelegd terrein. De aanleg vond dus plaats door 20 cm toplaag te verwijderen en opnieuw in te zaaien met kruidenrijke mengsels voor oevers en natte graslanden. Een dotter-koekoeksbloemmengsel en een oeverplantenmengsel.

De werkgroep vrijwilligers kreeg een training van de Vlinderstichting in het herkennen van te verwachten soorten dagvlinders. Omdat de tellingen op een door het CBS voorgeschreven manier moeten plaatsvinden, kregen wij daar ook instructie over. Deze werkgroep is al in 2019 begonnen met het monitoren om op die manier de beginsituatie voorafgaand aan de aanleg te kennen.

Het jaar 2024 was dus het zesde jaar dat we monitoren, maar het vijfde jaar op de aangelegde idylle.

Monitorroute lopen

Idylle 1

Het lopen van een monitorronde voor de statistiek gaat als volgt. Iemand uit de werkgroep loopt elke week vanaf april tot en met september zo’n ronde en meldt alle waargenomen dagvlinders op de webapplicatie van de Vlinderstichting.Per sector, genummerd van 1 t/m 4, tel je de aanwezige dagvlinders. Tijdens het lopen van de route, in begrafenis pas, registreer je alle dagvlinders in een denkbeeldige bubbel van 2,5 meter boven, links en rechts van je. In alle zes jaren is meer dan 80% van de weken de route gelopen door iemand uit de werkgroep. Beschikbaarheid van werkgroepleden in combinatie met ongunstig weer (regen, onder de 14 graden Celsius) veroorzaken dat een 100% score niet mogelijk was.

De resultaten

Hieronder de resultaten zoals die zijn opgeslagen in het meetnet systeem van CBS en Vlinderstichting.

Voor de aanleg en de eerste paar jaar na de aanleg van de idylle namen we in het telseizoen zo’n 6-8 verschillende soorten dagvlinders waar. De afgelopen drie jaar steeg dat aantal naar zo’n 10-13. Maar ook de aantallen waargenomen dagvlinders namen toe. Niet zozeer per soort, maar meer door uitschieters van een enkele soort. Zo was 2024 een uitschieter met het aantal getelde dagpauwogen, terwijl de kleine koolwitjes in 2020 en 2022 de lijst van meest getelde dagvlinders aanvoerden. Landelijk is er sprake van een gestage afname van aantallen en soorten dagvlinders. Voor de idylle in de Goudse Hout is er nog geen lange termijn trend te zien. Die zal de komende jaren moeten blijken.

De vegetatie

Wat betreft de vegetatie hebben bekenden met het gebied, explosies van kleuren kunnen zien de eerste paar jaren: de echte koekoeksbloem die na 2 jaar domineerde en vervolgens werd opgevolgd door het jaar erna de gele rolklaver. Intussen is het beeld van de vegetatie ontwikkeling meer divers, zonder explosief dominante soorten. Na drie jaar verscheen zelfs al (normaal 5 tot 7 jaar) de gevlekte rietorchis (zie foto). Een teken dat de omstandigheden gunstig zijn voor deze icoonsoort van de provincie Zuid-Holland.

Vervolg van de werkgroep

Eind oktober overlegde de werkgroep met elkaar en heeft besloten in 2025, naast idylle 1 ook idylle 2 erbij te gaan tellen. Deze idylle heeft sinds 2023 een natuurvriendelijke oever en is ook opnieuw ingezaaid.

Overzicht van aantallen getelde vlinders per maand en per seizoen