Omvorming bosranden van de Goudse Houtsingel

In 2024 worden niet alleen de oversteken van de Goudse Houtsingel vernieuwd en veiliger gemaakt. Ook wordt misschien een begin gemaakt met het vervangen van de ruim 70 populieren die daar al zo’n 70 jaar staan. In dit bericht een tussenstand van zaken.

Waar gaat het om?

in 2020 kwam de vervanging van de ruim 70 populieren langs de Goudse Houtsingel (ter hoogte van Wielerbaan en parkeerplaats West) voor het eerste ter sprake in het bestuurlijk overleg Goudse Hout. Daar overleggen betrokken besturen, waaronder ook vanuit Netwerk Achterwillens de werkgroep Natuurwaarden Goudse Hout, met Staatsbosbeheer (beheerder) en de Groenalliantie (eigenaar), over de plannen voor de Goudse Hout. Staatsbosbeheer meldde toen dat de ruim 70 populieren, nu nog gezond bevonden, naar het einde van hun leven gaan en dat zij een plan voor de vervanging in voorbereiding zouden nemen.

Uitgangspunten

In 2020 al heeft de werkgroep Natuurwaarden Goudse Hout gepleit voor een gefaseeerde vervanging van de populieren. Een alternatief in de vorm van het ‘candelaberen’ van de bomen was niet bespreekbaar. Candelaberen is het naar de hoofdvorm van de stam terugsnoeien om takbreuk te voorkomen, dus de individuele bomen een ‘kandelaar-vorm’ of kapstok vorm te geven. De reden voor Staatsbosbeheer om dit niet te doen is dat dit herhaald onderhoud vergt en daardoor te kostbaar wordt gevonden.

Vanuit het belang van direct betrokkenen, de plaatselijke flora en fauna, is een gefaseerde vervanging gewenst. De periode waarover zou, wat de werkgroep, betreft 15 tot 20 jaar bedragen. Visueel zou de verandering dan ook veel geleidelijker zijn.
Met Staatsbosbeheer zijn we het wel eens dat de vervanging van de huidige ruim 70 populieren een opnieuw markante bosrand van gevarieerde samenstelling met lokaal passende bomen en struiken zou moeten opleveren.

Tenslotte hebben we bepleit dat de stammen en takken die vrij komen een plek krijgen in de verdere inrichting van de Goudse Hout. Niet alleen vanwege het langer vasthouden van CO2 maar ook om de stapels boomstammen en rijen van takken (rillen) in te zetten voor het maken van natuurlijke rustplekken voor sommige  en migratieroutes voor andere soorten in de Goudse Hout.

De voorstellen tot nu toe.

Het eerste voorstel van Staatsbosbeheer voorzag in een kap van de helft van de bomen in 2023 en de andere helft in 2026. Wij hebben aangegeven daar niet blij mee te zijn gegeven de eerdere uitgangspunten. We hebben ons vervolgens tot de GroenAlliantie gericht om een beter voorstel te bepleiten. Daarop is een voorstel gemaakt wat betekent dat de hele populierenrand in drie tijdvakken wordt vervangen. Op bijgaande kaart uit 2022 is het voornemen te zien om de vervanging als volgt te doen: de twee rode vakken in 2023, het blauwe vlak in 2028 en de twee niet gekleurde vlakken in 2034.
Het stuk dat langs het terrein van de Goudse Manege ligt is intussen ook aan groot onderhoud toe. In de wilgen is de wilgenhoutrupsvlinder erg actief. Dat is veroorzaakt door het beschadigen van de bast bij het onderhoud in het verleden. De wilgenhoutrupsvlinder gebruikt die beschadigingen om haar eitjes in te leggen.

De verdere procedure

Er is dus nu na drie jaar nog geen officieel plan, of een overeenstemming daarover op basis van ecologische uitgangspunten, voor de vervanging van de populieren bosrand langs de Goudse Houtsingel. De GroenAlliantie zal als eerste formele stap een kapvergunning moeten aanvragen bij de ODMH. Een kapvergunning voor nog gezonde bomen is geen sinecure in het Gouds beleid. Ook is nog niet duidelijk of de populierenrij een rol heeft als onderdeel van de vliegroute voor vleermuizen tussen hun jachtgebied (Reeuwijkse Plassen) en hun rustplekken in de Goudse bebouwing.
Wanneer de kapvergunning ter inzage ligt, zullen ook belanghebbende bewoners hun zienswijze daarop kunnen geven.

Tenslotte

De werkgroep Natuurwaarden Goudse Hout baart het tempo van planvorming zorgen. Immers hoe ouder de bomen worden, des te minder gefaseerd kappen mogelijk is. Tegelijkertijd is een geleidelijke, tijdige verrijking van de bosrand gewenst evenals hergebruik van stammen en takken in de Goudse Hout. De kernvraag is of de hedendaagse uitgangspunten voor ecologisch verantwoorde vervanging van deze monumentale bosrand goed geborgd worden in het samenspel van SBB, GroenAlliantie, ODMH en belanghebbende bewoners.